عقید محمد ئەمین علی بەرپرسێ نڤیسینگەها تۆند و تیژیێ دژی ئافرەتان و خێزانێ ل ئاکرێ ددەتە دیارکرن کو ل دویڤ ئەو ئامارێن مەهێن ئەڤ سالەدا هاتینە تۆمارکرن ڕێژا تۆند و تیژیا خێزانی کێمترە ل هەمبەر سالێن بۆری، هەرچەندە دیارنینە کا ل مەهێن بهێت دێ ئەڤ ڕێژە بلند بیت یان نە، لێ وەکو دیار ب گشتی تۆند و تیژی ل کێمبوونێ دایە.
عقید محەمەد ئەمین زێدەتر دبێژیت کو بەهرا پتریا ئەو کێشێن بۆ مە دهێن گرێدایی تلەفونێ و ئالاڤێن پەیوەندیێ نە، نەزانینا سەرەدەریێیە، دگەل ئێک و دوو و کێمبوونا ڕێزگرتنێیە، دناڤبەرا تاکێن خێزانێدا، ئەڤ تۆند و تیژیا خێزانی ژی پتر بۆ لایەنێ نەرەوشەنبیریا خەلکی دزڤریت، تایبەت ئەڤ نڤشێ نوی گەلەک ئاریشە دروست دبن.
زێدەتر گۆت کو تۆند و تیژی ل هەمبەر ئافرەتێ تنێ ناهێتەکرن، بەرانبەر زەلامی ژی دهێتەکرن، ئەم دشێین بێژین نیڤ ب نیڤە و ئەو تۆند و تیژیا دهێتەکرن گەلەک جۆرێن هەی (قوتانە ،ئێشاندنە ،گەفن).
عقید محەمەد ئەمین زێدەتر دبێژیت هەر کەیسەکا تۆند و تیژیێ بۆ مە بهێت ب ڕێکا دادگەهێ و قانۆنا تۆند و تیژیێ سەرەدەری دگەل وێ کەیسێ و جۆرێ وێ توند و تیژیێ سەرەدەری دگەل دهێتەکرن، بۆ ڤێ چەندێ مە لیژنە یا هەی گەل وان حالەتان ڕوینەخوارێ، داکو کێشا وان بزانن و ب رێکا ڤەکولەرێ دەروونی رێنمایی و شیرەت پێ دهێنەدان،گەلەک کێشە دهێنە چارەسەرکرن ب رێکا دانیشتنێ رەنگە هەتا 50%ێ ئاریشە بهێنەچارەکرن بەری بگەهنە دادگەهێ،ئەگەر کێشە ب ئاخڤتنێ چارەنەبیت وی دەمی رەوانەی دادگەهێ دهێتەکرن و دادگەھ ب رێکێن قانۆنێ سەرەدەریێ دگەل بابەتی دکەت و تاوانبار دگەهیتە سزایێ خۆ چ ژن یان مێر بیت.
ناڤهاتی دیارکر ژی کو پشتی ئەڤ نڤیسینگەھ و رێڤەبەریێن تۆند و تیژیێ هاتینەڤەکرن خەلک وەکو مافەک دبینیت قەستا ڤان جهێن فەرمی بکەت و کێشێن خۆ بگەهینیت، هەروەسا ئەڤ نڤیسینگەهە رولەکێ ئەرێنی دبینن ل کێمکرنا ئاریشاندا تایبەتی ئاریشێن خۆ سۆتنێ کێمتربووینە، ئەڤەژی ڤەدگەریت بۆ هندێ خەلک قەستا مە دکەت و کێشێن وان چارەسەردکەین و ناهێلین غەدر ل کەسێ بهێتەکرن.
ل دوایێ ژی گۆت کو ئەم پتر ل سەر لایەنێ هوشیاریا جڤاکی و خێزانی کاردکەین ب ئەنجامدانا سمینار و چالاکیان، داخوازیا مە ئەوە خەلک ئاریشێن خۆ هند مەزن نەکەت، ئەگەر ئاریشەک ژی هەبوو پەیوەندیێ ب مە بکەن، یا پێدڤی بیت بۆ چارەسەریا کێشا وان دێ بۆ ئەنجام دەین.